Kim Anh và “Buồn”
Ca sĩ Kim Anh đã kể về bước đầu đến với âm nhạc: “Tôi đến với ca hát khá ngẫu nhiên và xuất phát điểm ca hát của tôi cũng là ở trời Tây chứ không phải ở Việt Nam. Tôi gốc người Hoa, sinh ra và lớn lên ở cù lao Ông Chưởng (An Giang). Hồi nhỏ, tôi nổi tiếng thông minh và quậy phá. Năm 1969, tôi được một học bổng qua Mỹ học về kế toán. Đầu tháng 5-1975, tôi gặp một người Mỹ gốc Hoa, là chủ nhà hàng lớn Empress ở Wasington DC, nhờ tôi làm thông dịch tiếng Việt cho một số anh chị em nghệ sĩ, cũng là một ban nhạc vừa di tản từ Việt Nam sang sau khi Sài Gòn thay đổi.
Ca sĩ Kim Anh đã kể về bước đầu đến với âm nhạc: “Tôi đến với ca hát khá ngẫu nhiên và xuất phát điểm ca hát của tôi cũng là ở trời Tây chứ không phải ở Việt Nam. Tôi gốc người Hoa, sinh ra và lớn lên ở cù lao Ông Chưởng (An Giang). Hồi nhỏ, tôi nổi tiếng thông minh và quậy phá. Năm 1969, tôi được một học bổng qua Mỹ học về kế toán. Đầu tháng 5-1975, tôi gặp một người Mỹ gốc Hoa, là chủ nhà hàng lớn Empress ở Wasington DC, nhờ tôi làm thông dịch tiếng Việt cho một số anh chị em nghệ sĩ, cũng là một ban nhạc vừa di tản từ Việt Nam sang sau khi Sài Gòn thay đổi.
Hàng ngày, tiếp xúc với ban nhạc, thấy tôi cũng nghêu ngao thì họ bảo, cứ hát chơi một bài. Tôi hát, ban nhạc họ rất thích. Từ đó tôi trở thành ca sĩ nữ duy nhất của ban nhạc hát hàng đêm tại nhà hàng. Năm 1977, có một người bạn là ca sĩ ở New York rủ tôi lên New York sống và hát với tư cách là một ca sĩ độc lập. Những năm này tôi hát chủ yếu cho một nhà hàng người Hoa ở New York, hát nhạc Tây lẫn nhạc Hoa nhưng hầu hết là nhạc Hoa. Những bài như “Mùa thu lá bay” hay “Máu nhuộm bến Thượng Hải” tôi đã hát tiếng Hoa trong thời gian này.
Năm 1982, nhà ở Việt Nam nhắn tôi rằng ba tôi sắp mất và trước khi qua đời ông muốn được nghe giọng nói của tôi. Tôi đi thu một băng cassette với 11 bài hát cả lời Việt lẫn lời Hoa gửi về để như an ủi ba được nghe giọng của đứa con từ phương xa, cũng như để nói với ba tôi vẫn giữ gốc gác của mình. Cái khó là thời gian này chủ yếu tôi hát tiếng Anh và tiếng Hoa, với nhạc Việt tôi hoàn toàn lạ lẫm nên thu một cuốn băng cũng chỉ là để ba nghe giọng mình, chứ cũng chẳng nghĩ sẽ đi dài và xa hơn như sau này. Lúc cuốn băng về đến nơi ba đã mất được 3 ngày… Những ngày ba mất, tôi buồn nghe đi nghe lại cuốn băng, chợt chạnh lòng thương phận mình xa xứ, tử biệt sinh ly có thể là những điều gắn chặt. Tôi gửi cho bạn bè một số cuốn băng để tặng, như một sự chia sẻ. Nào ngờ, người nọ chuyền tai người kia, họ gọi cho tôi và mua băng. Tiền gửi về lúc đó cũng rất nhiều. Còn 70 cuốn, lúc đó tôi cũng chẳng biết làm gì. Tôi lái xe qua Trung tâm băng nhạc Thanh Lan, giới thiệu tôi là ca sĩ mới tên là Kim Anh và mong họ mua băng với giá 4 đô la/ cuốn (tiền công thu là 4,25 đô la). Bà chủ còn hỏi: “Kim Anh Ba Con Mèo phải không?”, tôi nói không phải. Tôi đưa 10 cuốn cho bà nghe thử, nếu được thì bà lấy, không thì thôi. Khi tôi đi được 10 cây số, bà lái xe theo và nói có bao nhiêu bán hết cho bà, bà sẽ trả 4,5 đô la/ cuốn. Tôi nổi tiếng với “Mùa thu lá bay” từ đó…”
Cô đã thành danh từ ca khúc “Mùa thu là bay” nên có biệt danh “Kim Anh, Mùa thu lá bay”, đi trình diễn cùng với các nghệ sĩ Việt Nam ở nhiều nước châu Âu, ở Úc và nhiều tiểu bang của Mỹ, nhưng tai ương đã đến với cô vào năm 1978 như lời kể của cô: “Ngày 8.1.1978, New York có bão tuyết, tất cả xe cộ ngoài đường hầu như không lưu thông được nữa. Đúng lúc đó tôi gặp người hàng xóm đang đỗ xe trong garage và cho tôi đi nhờ về nhà. Khi qua cầu, đúng lúc gặp bão xoáy, xe bị quay rồi va vào thành cầu. Gần 3 năm trời tôi sống trong nhà thương, không một người quen thân bên cạnh, sống chủ yếu nhờ lòng tốt của thiên hạ. Toàn cơ thể tôi lúc đó chi chít vết thương. Chân tay liệt. Đầu vẹo. Mặt chi chít vết khâu, 285 mũi. Lưng cong. Nói chung, nghĩ về cái chết khi đó, tôi còn thấy nhẹ hơn việc nghĩ mình sốnThời gian trong bệnh viện các bác sĩ đã cho tôi dùng thuốc lá và ma túy để quên đi cơn đau. Tôi nghiện là tại tôi, cũng chẳng trách các bác sĩ được. Mình lạm dụng vô ý thức, trở thành một con nghiện. 4 năm trời vật vã với ma túy, bao nhiêu tiền làm ra, vừa hỗ trợ gia đình khi ba tôi mất, còn bao nhiêu tôi nướng hết vào ma túy. Rồi các fan, họ cũng thể hiện lòng hâm mộ bằng việc tặng tôi…ma túy.
Năm 1984, sau một cơn sốc, tôi tỉnh dậy và tự nhủ, không thể thế này mãi được. Một là chết, hai là sống. Bĩ cực đau đớn mình đã chiến đấu để giành quyền được sống, nay sống như thế này thì thà chết còn hơn. Tôi quyết đi Pháp cai. Tôi ôm bọc ma túy đi lang thang và tìm đến một nghĩa trang quân đội ở miền Đông nước Pháp, quyết sống tách biệt để thử sức chịu đựng. Tôi được gia đình người quản trang cho ở lại, họ không hề biết tôi nghiện mà chỉ biết tôi đến xin một việc để làm. Tôi vào toilet, đổ bọc ma túy xuống bồn cầu và giật nước. Rồi tôi ôm lấy bồn cầu ngồi khóc, như thể lần này mình không thể sống nữa. Sau 8 tháng, tôi từ bỏ ma túy mà không cần một viên thuốc…”
Năm 1984, sau một cơn sốc, tôi tỉnh dậy và tự nhủ, không thể thế này mãi được. Một là chết, hai là sống. Bĩ cực đau đớn mình đã chiến đấu để giành quyền được sống, nay sống như thế này thì thà chết còn hơn. Tôi quyết đi Pháp cai. Tôi ôm bọc ma túy đi lang thang và tìm đến một nghĩa trang quân đội ở miền Đông nước Pháp, quyết sống tách biệt để thử sức chịu đựng. Tôi được gia đình người quản trang cho ở lại, họ không hề biết tôi nghiện mà chỉ biết tôi đến xin một việc để làm. Tôi vào toilet, đổ bọc ma túy xuống bồn cầu và giật nước. Rồi tôi ôm lấy bồn cầu ngồi khóc, như thể lần này mình không thể sống nữa. Sau 8 tháng, tôi từ bỏ ma túy mà không cần một viên thuốc…”
Sau khi thoát ra khỏi tình trạng nghiện ngập, có đã hồi sinh trong hoạt động nghệ thuật như lời cô: “Không hát, cuộc sống rơi vào cơ cực, nên năm 2005, tôi xin đi hát trở lại. Tôi gọi cho Trúc Hồ nói tôi đã thực sự mệt mỏi, muốn lấy một só hình ảnh trong cuốn băng cũ làm băng, rồi lên sân khấu trở lại. Nhạc sĩ Anh Bằng nói, ai chứ Kim Anh thì nên giúp nó. Khán giả lúc này không ít người nghĩ tôi bê tha nghiện ngập nên cũng không muốn gần. Tôi lấy mọi can đảm để hát. Bộ trang phục cũ, nhưng hợp với bài hát, và giọng hát vẫn còn đủ độ say nên khán giả lại thương tôi trở lại như năm nào. Và bây giờ, trong nghệ thuật, tôi đang hồi sinh…”
Cuộc đời có nhiều thăng trầm và nhiều khổ đau như vậy nên Kim Anh đã thể hiện với nhiều cảm xúc ca khúc “Buồn” của nhạc sĩ Y Vân. Năm 1980, những câu thơ của Tạ Ký trong bài thơ “Buồn như” (trong tập thơ “Sầu ở lại” ) đã khơi dậy cảm xúc để nhạc sĩ Y Vân viết ra một ca khúc đượm buồn về một tình yêu không trọn vẹn làm cho “đời luôn cao ngất thương đau”, khiến cho hai kẻ yêu nhau chỉ còn thấy “buồn mỗi ngày buồn hơn”.
Nỗi buồn tràn ngập tâm hồn như những buổi chiều trống vắng ngồi uống rượu một mình, ly rượu vẫn còn đầy nhưng không còn người bạn tri âm nào để chia nhau một chút men say:
“Buồn như ly rượu đầy
Không có ai cùng cạn…”
Buổi chiều thật quạnh hiu như những khi ly rượu đã cạn, không còn men say để lãng quên nỗi buồn chất ngất trong tâm hồn:
”Buồn như ly rượu cạn
Không còn rượu để say…”
Nỗi buồn rã rượi chiều nay không khác gì nỗi sầu thảm của hai kẻ yêu nhau nhưng không thể gặp mặt nhau, hay nỗi bẽ bàng khi hai kẻ yêu nhau được ở bên nhau nhưng chẳng còn tìm thấy niềm vui:
“Buồn như trong một ngày
Hai đứa không gặp mặt
Buồn như khi gặp mặt
Không còn chuyện để vui…”
Tình yêu không trọn vẹn đã đưa hai kẻ yêu nhau lên đỉnh sầu giữa cuộc đời đầy đau thương và hoàn cảnh đầy ngang trái chỉ đem lại bao nỗi đắng cay giết chết lần mòn tình yêu thắm thiết của buổi ban đầu:
“Đôi ta như bước lên đỉnh sầu
Vì đời luôn cao ngất thương đau
Bao lâu ân ái chưa được nhiều
Toàn là cay đắng giết thương yêu…”
Cuối cùng, tình yêu đã đến như lứa hoa nở muộn, nhưng đó lại là tình yêu không trọn vẹn, không thể đem lại cho hai kẻ yêu nhau niềm hạnh phúc tột cùng như những đôi tình nhân khác trên cõi đời này nên nỗi buồn còn mãi qua từng ngày:
“Tình đôi ta thật buồn
Như lứa hoa nở muộn
Tình yêu không trọn vẹn
Buồn mỗi ngày buồn hơn”.
“Buồn như ly rượu đầy
Không có ai cùng cạn…”
Buổi chiều thật quạnh hiu như những khi ly rượu đã cạn, không còn men say để lãng quên nỗi buồn chất ngất trong tâm hồn:
”Buồn như ly rượu cạn
Không còn rượu để say…”
Nỗi buồn rã rượi chiều nay không khác gì nỗi sầu thảm của hai kẻ yêu nhau nhưng không thể gặp mặt nhau, hay nỗi bẽ bàng khi hai kẻ yêu nhau được ở bên nhau nhưng chẳng còn tìm thấy niềm vui:
“Buồn như trong một ngày
Hai đứa không gặp mặt
Buồn như khi gặp mặt
Không còn chuyện để vui…”
Tình yêu không trọn vẹn đã đưa hai kẻ yêu nhau lên đỉnh sầu giữa cuộc đời đầy đau thương và hoàn cảnh đầy ngang trái chỉ đem lại bao nỗi đắng cay giết chết lần mòn tình yêu thắm thiết của buổi ban đầu:
“Đôi ta như bước lên đỉnh sầu
Vì đời luôn cao ngất thương đau
Bao lâu ân ái chưa được nhiều
Toàn là cay đắng giết thương yêu…”
Cuối cùng, tình yêu đã đến như lứa hoa nở muộn, nhưng đó lại là tình yêu không trọn vẹn, không thể đem lại cho hai kẻ yêu nhau niềm hạnh phúc tột cùng như những đôi tình nhân khác trên cõi đời này nên nỗi buồn còn mãi qua từng ngày:
“Tình đôi ta thật buồn
Như lứa hoa nở muộn
Tình yêu không trọn vẹn
Buồn mỗi ngày buồn hơn”.
Sưu tầm
Thân mời bạn thưởng thức bản " Buồn" nhé !
Bài đăng
