Hoàng Trọng & Một Thuở Yêu Đàn

Hoàng Trọng tên thật là Hoàng Trung Trọng, sinh năm 1922 ở Hải Dương, lớn lên ở Nam Ðịnh. Năm 11 tuổi, ông học nhạc với sự chỉ dạy của người anh ruột, nhạc sĩ Hoàng Trọng Quý. Ông chơi được nhiều nhạc cụ như vĩ cầm, tây ban cầm, hạ uy cầm và sáo. Năm 15 tuổi, ông học nhạc tại trường Công giáo Saint Thomas ở Nam Ðịnh và thành lập ban nhạc đầu tiên. Ban nhạc Nam Ðịnh gồm các anh em trong gia đình như Hoàng Trung An, Hoàng Trung Vinh và các thân hữu như Ðan Thọ, Bùi Công Kỳ, Ðặng Thế Phong, Phạm Ngữ, Vũ Dự, Tạ Phước… Hoàng Trọng là một trong những nhạc sĩ tiên phong sáng tác ca khúc cho nền tân nhạc Việt Nam. Ca khúc “Ðêm trăng” (1938), “Bóng trăng xưa” (1940), “Thu qua” (1941)…đã xuất hiện trong thời kỳ mở đầu nền tân nhạc Việt Nam.

Năm 1945, ông mở phòng trà, lập ban nhạc mang tên Thiên Thai ở Nam Ðịnh. Cuối năm 1946, cuộc kháng chiến chống Pháp bùng nổ, ông cùng gia đình lánh cư ở Phủ Nho Quan, Phát Diệm rồi về Hà Nội. Qua làn sóng Đài phát thanh, những ca khúc như “Ðêm trăng”, “Thu qua”, “Tiếng đàn ai”, “Lạnh lùng”, “Chiều tha hương”, “Khúc nhạc xuân” đã đưa tên tuổi Hoàng Trọng đến với thính giả khắp mọi miền đất nước.
Năm 1950, ông gia nhập Quân Nhạc Bảo Chính Ðoàn, điều khiển dàn nhạc nhẹ của chương trình phát thanh Bảo Chính Ðoàn trên Đài phát thanh Hà Nội. Từ năm 1950 đến năm 1954, trước khi di cư vào Nam, ông đã sáng tác trên 20 ca khúc, trong đó có “Nhạc sầu tương tư” và “Dừng bước giang hồ” rất được yêu thích. Năm 1954, đất nước bị chia đôi, ông theo làn sóng di cư vào Nam khi mới ngoài ba mươi tuổi, chai tay với vợ, sống trong cảnh gà trống nuôi con, lấy âm nhạc làm niềm an ủi. Tâm tình đó của ông được thể hiện qua hai ca khúc “Chiều xưa tưởng nhớ” và “Trăng sầu viễn xứ”. Từ năm 1955 đến năm 1960, ông sáng tác khoảng 40 ca khúc, trong đó có nhiều ca khúc nổi tiếng như: “Tình không biên giới”, “Mộng lành”, “Bên bờ đại dương”, “Mộng ban đầu”, “Bạn lòng”, “Nhớ về Ðà Lạt”, “Tiễn bước sang ngang”, “Ðàn yêu”…

Bước vào đầu thập niên 1960, nhiều nhạc phẩm trữ tình phát thường xuyên trên làn sóng của Đài phát thanh và được thu âm bởi các hãng đĩa đã làm say mê hàng triệu thính giả như: "Ngàn thu áo tím", “Tôi vẫn yêu hoa màu tím”, “Một thuở yêu đàn”, “Hai phương trời cách biệt”…

Năm 1992, Hoàng Trọng định cư tại Mỹ theo diện đoàn tụ, được sum họp với con cái và sống với người vợ cuối đời là ca sĩ Thu Tâm. Hoàng Trọng từ trần ngày 16 tháng 7 năm 1998 ở tuổi 75 tại Paolo Alto, Bắc California.

Nhà thơ Du Tử Lê đã nhận định về đóng góp của nhạc sĩ Hoàng Trọng cho nền tân nhạc Việt Nam: “Nhạc sĩ Hoàng Trọng là một trong những nhạc sĩ có công khai phá nền tân nhạc Việt Nam; cùng thời với những tên tuổi lớn thuộc giai đoạn đó, như Dương Thiệu Tước, Lê Thương, Nguyễn Xuân Khoát… Hoàng Trọng không chỉ là một trong những nhạc sĩ tiên phong khai phá nền tân nhạc Việt dựa trên thang âm thất cung mà ông còn là người nâng điệu tango tương đối còn xa lạ với giới thưởng ngoạn ở những thập niên 1930 – 1940 lên tới đỉnh cao nghệ thuật của điệu này. Vì thế, những người cùng giới với họ Hoàng đã không ngần ngại, đồng lòng phong tặng ông danh hiệu “Ông Hoàng tango” của tân nhạc Việt. Bên cạnh những ca khúc được coi là tuyệt vời với điệu tango, nhạc sĩ Hoàng Trọng cũng có những ca khúc còn lưu truyền tới hôm nay được ông viết với nhịp điệu chậm hơn tango như slow, bolero, rumba. Hoặc những ca khúc được viết với nhịp điệu nhanh hơn tango như march, fox, paso…”

Mời bạn nghe Thái Thanh với  Một Thuở Yêu Đàn nhé !  

Sưu Tầm